Chương 44: Hòa điệu giữa những khác biệt
Chương 44: Hòa điệu giữa những khác biệt
Xưởng Vân Diệp mới đã đi vào hoạt động được gần một tháng. Vẻ đẹp cổ kính của nó được giữ gìn, nhưng bên trong là một sự sắp xếp khoa học và tiện nghi hơn. Những người thợ làm việc với một tinh thần phấn chấn. Diệp không chỉ là người quản lý, cô còn là người thầy, người truyền lửa.
Sự hợp tác giữa Vân Diệp và M.S cũng bước vào giai đoạn thực chất hơn: phát triển sản phẩm. Các cuộc họp định kỳ được tổ chức, khi thì ở xưởng lụa Xá Vân mộc mạc, khi thì ở văn phòng M.S hiện đại trên thành phố. Đây là nơi Diệp và đội ngũ của Quân – gồm các chuyên gia marketing, nhà thiết kế thời trang, và chuyên viên kinh doanh – cùng nhau làm việc, và cũng là nơi những “tranh luận đầy tính xây dựng” bắt đầu nảy sinh.
Diệp, với tư cách là người nghệ sĩ và người giữ hồn cho Vân Diệp, luôn đặt giá trị cốt lõi của di sản lên hàng đầu. Cô muốn mỗi sản phẩm phải thực sự là “thủ công”, mang đậm dấu ấn cá nhân và câu chuyện văn hóa. Trong khi đó, đội ngũ của M.S, dù rất tôn trọng tài năng của Diệp, lại có một cái nhìn thực tế hơn về thị trường. Họ nghĩ đến xu hướng, tính ứng dụng, khả năng sản xuất đồng loạt và giá thành.
Cuộc tranh luận đầu tiên nổ ra khi M.S đề xuất “tiêu chuẩn hóa” một vài mẫu hoa văn và màu sắc cơ bản của Vân Diệp để dễ dàng hơn cho việc sản xuất số lượng lớn và tiếp thị ra thị trường quốc tế.
“Chúng ta cần một vài dòng sản phẩm chủ lực, có thể sản xuất ổn định với chất lượng đồng đều,” một nhà thiết kế trẻ của M.S trình bày. “Ví dụ, màu đỏ son và chàm lam của Vân Diệp rất đặc biệt. Nếu chúng ta có thể chuẩn hóa được công thức để tạo ra những gam màu này một cách nhất quán, việc mở rộng sản xuất sẽ dễ dàng hơn nhiều.”
Diệp lập tức phản đối. “Màu nhuộm tự nhiên không giống như màu công nghiệp. Sắc độ của nó phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố: thời tiết, mùa thu hoạch nguyên liệu, thậm chí cả nguồn nước. Chính sự không hoàn toàn đồng nhất đó mới tạo nên vẻ đẹp độc bản của lụa thủ công. Nếu chúng ta tiêu chuẩn hóa nó một cách máy móc, chúng ta sẽ đánh mất cái hồn của Vân Diệp.”
Không khí cuộc họp có chút căng thẳng. Quân, người nãy giờ im lặng lắng nghe, lên tiếng. “Tôi hiểu ý của cả hai bên. Chúng ta cần sự độc bản, đó là giá trị cốt lõi của Vân Diệp. Nhưng chúng ta cũng cần tính ổn định để có thể đáp ứng được những đơn hàng lớn và xây dựng niềm tin với khách hàng quốc tế.”
Anh đề xuất một giải pháp dung hòa: “Chúng ta sẽ chia sản phẩm của Vân Diệp thành hai dòng chính. Dòng ‘Di Sản Vân Diệp’, sẽ bao gồm những tác phẩm lụa cao cấp, được làm hoàn toàn thủ công với những kỹ thuật cổ truyền và màu nhuộm tự nhiên độc đáo nhất. Số lượng sản xuất sẽ hạn chế, tập trung vào chất lượng và tính nghệ thuật. Còn dòng ‘Ứng Dụng Vân Diệp’, chúng ta có thể nghiên cứu để chuẩn hóa một vài gam màu cơ bản và hoa văn phổ biến, đảm bảo sự nhất quán tương đối mà vẫn giữ được nét đặc trưng thủ công. Dòng sản phẩm ‘Lụa Tái Sinh’ của cô Diệp sẽ là một dòng đặc biệt, đề cao sự sáng tạo từ những mảnh vụn, mỗi tác phẩm là độc nhất vô nhị.”
Giải pháp của Quân nhận được sự đồng tình của cả Diệp lẫn đội ngũ M.S. Cuộc tranh luận đầu tiên đã kết thúc bằng một sự thấu hiểu và tôn trọng lẫn nhau.
Một lần khác, khi bàn về chiến lược giá, đội ngũ marketing của M.S đề xuất một mức giá rất cao cho các sản phẩm của Vân Diệp, định vị nó ở phân khúc xa xỉ nhất. Diệp lại cảm thấy không thoải mái.
“Tôi hiểu rằng sản phẩm của chúng ta có giá trị,” cô nói. “Nhưng với mức giá đó, liệu có bao nhiêu người Việt Nam có thể tiếp cận được với chính di sản của dân tộc mình? Tôi không muốn Vân Diệp trở thành một thứ gì đó quá xa vời với cội nguồn của nó.”
Quân mỉm cười. “Tôi hiểu trăn trở của cô, Diệp. Nhưng giá trị của một sản phẩm thủ công cao cấp không chỉ nằm ở nguyên vật liệu. Nó nằm ở câu chuyện, ở thời gian, ở tâm huyết của người nghệ sĩ, và ở cả sự khan hiếm. Chúng ta đang bán một tác phẩm nghệ thuật, một phần của di sản. Mức giá đó là xứng đáng trên thị trường quốc tế. Tuy nhiên,” anh nói thêm, “chúng ta hoàn toàn có thể xây dựng một chính sách giá đặc biệt cho thị trường trong nước, hoặc trích một phần lợi nhuận để thực hiện các dự án cộng đồng, đưa lụa Vân Diệp đến gần hơn với công chúng Việt Nam. Điều đó hoàn toàn phù hợp với cam kết hỗ trợ làng nghề mà chúng ta đã thỏa thuận.”
Cứ như vậy, những cuộc tranh luận trở thành một phần không thể thiếu trong quá trình hợp tác. Diệp học được rất nhiều về kinh doanh, về marketing, về cách xây dựng một thương hiệu chuyên nghiệp từ Quân và đội ngũ M.S. Cô không còn là một nghệ nhân chỉ biết cúi đầu bên khung cửi, cô đã trở thành một người bảo vệ và phát triển di sản của mình một cách chủ động và có chiến lược.
Ngược lại, Quân và đội ngũ của anh cũng học được từ Diệp sự kiên nhẫn, sự tỉ mỉ, và một sự trân trọng sâu sắc đối với những giá trị thủ công đích thực. Quân thường xuyên xuống xưởng, không phải để giám sát, mà để quan sát Diệp làm việc, để lắng nghe cô nói về từng loại tơ, từng cách pha màu. Anh nhận ra rằng, cái “linh hồn” mà anh tìm kiếm không thể được tạo ra từ những kế hoạch kinh doanh hoàn hảo, mà nó phải được nuôi dưỡng từ chính đam mê và tài năng của người nghệ sĩ.
Mối quan hệ giữa họ không chỉ đơn thuần là đối tác kinh doanh. Đó là sự tôn trọng lẫn nhau giữa hai con người đến từ hai thế giới khác biệt, nhưng cùng chung một mục tiêu: làm cho lụa Vân Diệp tỏa sáng. Những viên gạch đầu tiên đã được đặt xuống, và giờ đây, họ đang cùng nhau xây dựng nên một con đường tơ lụa mới, nơi giá trị truyền thống và tư duy hiện đại có thể hòa điệu một cách đầy cảm hứng.
Comments
Post a Comment